YAHUDİLİKTE TEMEL KAVRAMLAR ADALET {2}

Yusuf BESALEL

Ayrıca:
Kırbaçlama: Tora’ya göre (Tesniye, 25; 1Dž) azami 39 kırbaçvurulur. Kırbaç darbelerinin üçte biri göğüse, geri kalanı da sırta vurulur. Din bilimcileri, Tora’da yapılması veya yapılmaması gerekli bir mitsvanın (farzın) ihlali durumunda bu cezanın uygulanacağını bildirmişlerdir.
Para Cezaları ve Maddi Tazminat: Bu tür cezalara Tora’ya göre çeşitli durumlarda başvurulabilmektedir. Örneğin bir kişinin evlendiği kadının bakire olmadığı şeklinde iftira edene (Tesniye, 22:13ᆧ), tecavüz (Tesniye, 22:28ᆱ), hırsızlık (Çıkış, 22:3) ve bir kişinin komşusunun malını satması durumunda (Çıkış, 21:37), vb.
Mal Müsaderesi: Dini mahkeme tarafından yapılan bu işlem ("hefket ben-din"), yasalara uymayı teşvik etmeyi amaçlıyordu. Bu ceza, dayanağını Ezra Kitabı’ndan (10:8) almaktadır: "(Ezra tarafından toplanan Asamble’ye) her kim gelmezse, malına el konacaktır."
Hapis: Bu ceza, Kutsal Kitap’ta ceza olarak önerilmemektedir. Ancak bir kişi, mahkeme tarafından suçluluğu kanıtlanana dek nezaret altında tutulacaktı. (Sayılar, 15:34) Talmud’daki Ketubot, 33b’ye göre komşusuna vuran bir kişi suçluluğu kanıtlanıncaya kadar nezaret altında tutulur. Ortaçağ’daki bazı Yahudi cemaatleri bu geleneği uygulamışlardır.
Maimonides’e göre 36 suçun cezası ölümdü. 39 suçun cezası Kutsal Kitap’a göre "Tanrı’nın takdirine göre" ölüm olmakla beraber, dini mahkeme 39 adede kadar kırbaç cezası verebilir; 168 başka suç da 39 adede kadar kırbaçla cezalandırılabilir. Tüm ölüm ve kırbaçlama cezaları için suçun şahitlerin gözü önünde işlenmiş olması ve suçlunun daha önceden söz konusu olan ceza hakkında ikaz edilmiş olması gerekmektedir.
Herem (toplum dışı etme): Eski devirlerde ağır suç işleyen bir Musevi’ye toplum dışı etme cezası verilir ve içinde yaşadığı cemaatten kovulurdu. (Bu zamanla anlamını yitirmiş bir gelenektir.) Talmud, herem olunmak için 24 suç saptar. Bunların arasında bilge bir kişiye hakaret etmek, Tanrı’nın adını küçültecek davranışlarda bulunmak, bir başkasını günaha sevketmek gibi eylemler yer alırdı. Herem, bir gün sürebildiği gibi, yıllar da alabilirdi ve söz konusu kişinin Yahudi toplumu ile tüm sosyal ve ticari ilişkilerinin kesilmesini hatta Tora okumaya davet edilmesinin men edilmesini içerebilirdi. Emansipasyonla beraber Herem giderek etkisini yitirmiştir. Yakın zamanlarda Herem, Ortodoks hahamlarca ABD’deki "Recunstructrionist" (Yeniden Yapılandırma) akımının lideri Mordehay Kaplan’dır. 

Kaynakça: "Yahudilik Ansiklopedisi", Cilt I, II, III,
Yusuf Besalel,
Gözlem, 2001񮖢